Ołtarz z Tikal to kolejny dowód wielkich wpływów i okupacji przez Teotihuacán
10 kwietnia 2025, 08:35W Tikal, jednym z najważniejszych miast cywilizacji Majów, znaleziono ołtarz sprzed 1600 lat. Zabytek poszerza naszą wiedzę o ówczesnych stosunkach między Tikal i Teotihuacán. Miasto Teotihuacán powstało w I wieku z rozproszonych wiosek i szybko stało się dominującą siłą w regionie. W IV wieku Teotihuacán przeją władzę w Tikal. W 1. połowie I tysiąclecia był jednym z najludniejszych miast świata. Jednak w VII-VIII wieku stracił na znaczeniu, od VIII wieku dowody na wpływy Teotihuacán w Tikal znikają, a Tikal przeżywa rozkwit trwający do początków X wieku.
Starożytna wizja robotów i sztucznej inteligencji
4 marca 2019, 11:28Adrienne Mayor, historyk nauki z Uniwersytetu Stanforda, autorka książki Gods and Robots: Myths, Machines, and Ancient Dreams of Technology, dowodzi, że koncepcja sztucznych istot czy robotów występuje już w mitach i legendach sprzed co najmniej 2700 lat.
Chiny: grobowiec sprzed 1500 lat zdradza informacje o życiu w czasach dynastii Sui
19 stycznia 2021, 04:18Niedawno w Anyag w chińskiej prowincji Henan odkryto grobowiec z czasów dynastii Sui (581–618) z białym marmurowym sarkofagiem. To znaczące znalezisko pozwoli lepiej badać skład etniczny i wierzenia ówczesnych mieszkańców tych terenów, mówią eksperci.
Zespół stresu pourazowego z Mezopotamii
26 stycznia 2015, 11:30Analizując tłumaczenia tekstów z Mezopotamii, naukowcy natrafili na dowody zespołu stresu pourazowego z czasów X dynastii, zwanej również asyryjską (1300-606 p.n.e.). Wg specjalistów, świadectwa żołnierzy nawiedzanych przez duchy, z którymi zmierzyli się w bitwie, pasują do współczesnej diagnozy PTSD. Stąd wniosek, że PTSD (od ang. posttraumatic stress disorder) jest zapewne tak samo stare, jak ludzka cywilizacja.
Odkryto grób pierwszego władcy majańskiego miasta Caracol
14 lipca 2025, 09:58W Caracol, największym mieście Majów na terenie Belize, archeolodzy z University of Houston odkryli grobowiec Te K'ab Chaaka, pierwszego władcy miasta i założyciela królewskiej dynastii. Caracol było ważnym graczem w politycznej historii Majów. W latach 560–680 dominowało nad południową częścią Jukatanu. Grobowiec Te K'ab Chaaka to pierwsze od 40 lat miejsce pochówku, które można było przypisać konkretnemu władcy.
Miał być alkohol, a jest eliksir nieśmiertelności
5 marca 2019, 06:13W Luoyangu (prowincja Henan) w grobowcu z okresu Zachodniej Dynastii Han archeolodzy odkryli w zeszłym roku dzban z brązu, w którym jak sądzili na postawie uwalnianego aromatu, znajdowało się sporo alkoholu. Badania laboratoryjne pokazały jednak, że ciecz to wspominany w literaturze taoistycznej eliksir życia/nieśmiertelności.
Tajemnicze morderstwo na szczytach brytyjskiej władzy. Wiemy, kto zabił „książęta z Tower”
13 lutego 2021, 09:05Badania profesora Tima Thorntona z University of Huddresfield przybliżają nas do wyjaśnienia jednej z największych tajemnic brytyjskiej monarchii – zniknięcia małoletniego króla Edwarda V i jego młodszego brata, księcia Yorku, Richarda of Shrewsbury. Do ponownego zainteresowania ich losem przyczyniło się odnalezienie zwłok króla Ryszarda III
Mongołowie zanieczyszczali mocniej niż współczesne górnictwo
27 lutego 2015, 15:20Nowe studium kopalń srebra Kubilaj Chana, wnuka Czyngis-chana, ujawniło, że działalność Mongołów wiązała się nawet z 4-krotnie większym zanieczyszczeniem niż w przypadku współczesnego górnictwa.
Znaleźli Białego Jaguara, stolicę zbuntowanych Majów ukrywających się przed Hiszpanami?
1 sierpnia 2025, 14:25Archeolodzy sądzą, że odnaleźli zaginione miasto Sak-Bahlán – Biały Jaguar – w którym wolni Majowie żyli do końca XVII wieku, ukrywając się przed Hiszpanami. Sak-Bahlán było stolicą Lakandonów, majańskiej grupy etnicznej posługującej się własnym dialektem języka chol. Lakandonowie to najbardziej tradycyjna i izolowana grupa Majów. Biały Jaguar zaś to przedostatnia stolica Majów zdobyta przez Hiszpanów. Ostatnia, Nojpeten, zamieszkana przez Majów Itza w północnej Gwatemali, padła zaledwie 2 lata później.
Kamień Moabitów dowodzi historyczności biblijnego Balaka?
2 maja 2019, 12:04Nowe odczytanie steli Meszy wskazuje, że biblijny król Balak był postacią historyczną. Israel Finkelstein i Nadav Na'aman z Uniwersytetu w Tel-Awiwie oraz Thomas Romer z Uniwersytetu w Lozannie zaproponowali nową interpretację częściowo nieczytelnej linii 31. ze steli.
